Ιστορικά, το ποδήλατο πέρασε από το στάδιο του αποτελεσματικού μέσου μεταφοράς για τον άνθρωπο, στη συνεχεία αποτέλεσε παιχνίδι για τα παιδιά, μια μηχανή για τους αγώνες,
ένα εργαλείο για βελτίωση της φυσικής κατάστασης. Τελευταία, ένα μεγάλο βήμα έχει γίνει στην αεροδυναμική κατασκευή των ποδηλατών. Αυτή η καινοτομία έχει ως αποτέλεσμα την εισαγωγή σε νέα στοιχεία για τις μηχανές ταχύτητας που κινούνται με ανθρώπινες δυνάμεις. Το άθλημα της ποδηλασίας είναι από τα πιο δύσκολα, πολλοί αναρωτιούνται πως ένας ποδηλάτης βγάζει τόσα πολλά km σε ένα αγώνα ή σε μια προπονητική μονάδα. Έτσι με κατάλληλο προγραμματισμό προσπαθεί ο ποδηλάτης να ανεβάσει την αντοχή (αερόβια-αναερόβια), δύναμη και την ταχύτητα του. Στους αγώνες ποδηλασίας οι αποστάσεις κυμαίνονται από 200μ. έως και 200km για ένα επαγγελματία αθλητή.
Στους επαγγελματίες ποδηλάτες περιβάλλει ένα team τον οποίο στενά παρακολουθεί και του δίνει οδηγίες και τον βοηθάει σε ότι χρειαστεί. Βασικός παράγοντας της άθλησης είναι η διατροφή έτσι και στον ποδηλάτη είναι κύρια πηγή ενέργειας. Επίσης ο αθλητής παίρνει παράλληλα τις κατάλληλες βιταμίνες ώστε να αντεπεξέλθει στις δύσκολες καταστάσεις του αγωνίσματος. Πολλές έρευνες γίνονται για την αερόβια και αναερόβια ικανότητα των ποδηλάτων και τι ενεργειακές απαιτήσεις που χρειάζεται ένας ποδηλάτης ένα 24αωρο. Ακόμα το πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η κατανάλωση του οξυγόνου σε διάφορες μετρήσεις που γίνονται σε αθλητές και σε τι επίπεδο κυμαίνεται η μέγιστη πρόσληψη οξυγόνου. Επιπλέον σε διάφορες έρευνες εξετάζουν οι ειδικοί τα όρια του ποδηλάτη σε εξαντλητικές διαδρομές που κάνουν και τέλος τι μπορεί να περιβάλει ένα πρόγραμμα προπόνησης που διαφέρει ανάλογα την ηλικία και το φύλο του αθλητή.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ ΕΝΟΣ ΠΟΔΗΛΑΤΗ
Οι υδατάνθρακες είναι η κύρια πηγή ενέργειας για τον αθλητισμό και στο ποδήλατο όπου είναι αγώνισμα αντοχής είναι βασικός παράγοντας. Αποτελεί σαν καύσιμο στην άσκηση, άρα είναι κατανοητό ότι η πρόσληψη των υδατανθράκων γίνεται σε μεγάλη ποσότητα από τους ποδηλάτες. Τους υδατάνθρακες τους βρίσκεις κυρίως στα ζυμαρικά. Απαραίτητη αποτελεί και η πρωτεΐνη που με τις διάφορες λειτουργίες της στον οργανισμό βοηθούν για καλό αποτέλεσμα.
Τι πρέπει να τρώει ένας ποδηλάτης; Η απάντηση ανάλογα με τα χρόνια συνεχίζει να αλλάζει. Το 1940 συμβούλευαν οι ειδικοί τους αθλητές της ποδηλασίας να περιλαμβάνει η δίαιτα τους και να τρώνε τροφή από υδατάνθρακες, λαχανικά και κρέας άσπρο.
Στο τέλος του 1990 τους συμβουλεύουν να τρώνε πολλούς υδατάνθρακες ειδικότερα ψωμί και λιγότερο κρέας. Επίσης ψάρι, αυγά, λαχανικά και πράσινα (χόρτα κτλ.). Ωστόσο και η καφεΐνη που χρησιμοποιούν διεγείρει τα ψυχικά κέντρα του εγκέφαλου αναστέλλοντας την κόπωση και πως κινητοποιεί ελευθέρα λιπαρά οξέα, τα οποία καταναλώνονται σε μεγάλο ποσοστό. Σε μια ερευνά εξετάστηκαν 9 ποδηλάτες , που στο κυκλοεργόμετρο εκτέλεσαν έργο ισοδύναμο με 80% της ατομικής τους πρόληψης οξυγόνου. Εξήντα λεπτά πριν την άσκηση τους χορηγήθηκε μια φορά 200ml χωρίς καφεΐνη και την άλλη η ίδια ποσότητα καφέ που περιείχε 330mg καφεΐνη. Η διάρκεια της προσπάθειας χωρίς καφεΐνη ήταν 75,5 λεπτά, ενώ αυτής με καφεΐνη έφτασε τα 90.2 λεπτά πράγμα που σημαίνει πως με τη καφεΐνη αυξήθηκε η αντοχή κατά μέσο όρο 19,5%.
Ένας αθλητής που ασχολείται αγωνιστικά απαιτεί ειδική τροφή και κατά προτίμηση η πρόληψη των υδατανθράκων να γίνεται σε στερεά μορφή και σε συγκεκριμένες ώρες. Ακόμα και το λίπος εξυπηρετεί διάφορες λειτουργίες όπως διατήρηση θερμότητας, υποστήριξη οργάνων, περεχούν έως 70% της ενέργειας που χρειαζόμαστε
Υπάρχει η αντίληψη πως η υπερβιταμίνωση και η χορήγηση μερικών φαρμάκων συμβάλλουν στην επίτευξη υψηλής αθλητικής απόδοσης. Οι βιταμίνες Β, C και Ε αποτελούν συστατικά συνενζύμων και διαδραματίζουν σπουδαίο ρόλο στις ενζυματικες οξειδοαναγωγικες επεξεργασίες. Η έλλειψη τους οδηγεί σε παθολογικές καταστάσεις αλλά και στον περιορισμό της παραγωγής μυϊκής ενέργειας.
Σχετικά με τη δίαιτα των ποδηλάτων, πρόσφατες επιδημιολογικές μελέτες έχουν αποδείξει ότι η ποδηλασία που προκαλείτε από την επανειλημμένη δίαιτα, μπορεί να προκαλέσει κινδύνους καρδιοαγγειακών παθήσεων. Πολλοί πιστεύουν ότι η αυξημένη θνησιμότητα από στεφανιαίες νόσους που προκαλείται σε ανθρώπους που έχουν ιστορικά για ποδηλασία με βάρος, προκαλείται λόγο της αλλαγής του μεταβολισμού των λιπιδίων. Η παρούσα ερευνά προσπαθεί να αποδείξει ότι η μύωση του εστερα λινολεικου οξέως από την ποδηλασία είναι ανεξάρτητη από το ποσοστό περιορισμού θερμίδων. Τα αποτελέσματα τριών ερευνών που διεξάχθηκα απέδειξαν ότι γίνεται μια προνομιακή μείωση του εστερα λινολεικου οξέως και του εστερα λινολεικου οξέως Α, χωρίς να έχουμε αλλαγές στο συνολικό βάρος του σώματος, στο λίπος και στους λιπώδης ιστούς των παχύσαρκων ποντικιών.
Έτσι λοιπόν συμπεραίνουμε ότι η ποδηλασία με βάρος αλλάζει το ποσοστό των πολυακορεστων λιπαρών οξέων σε κορεσμένα λιπαρά οξέα.
Δυστυχώς στη διατροφή των αθλητών της ποδηλασίας υπάρχουν και τα αναβολικά σε πολύ υψηλό ποσοστό, που έχει πάρει επιδημικό χαρακτήρα στην εποχή μας. Υπάρχουν μαρτυρίες πως οι αθλητές παίρνουν αναβολικά σε δόσεις που φτάνουν 200 ή 300mg τη μέρα . Σ’ αυτές τις περιπτώσεις παρατηρείται αύξηση μυϊκής μάζας που οφείλεται κυρίως σε κατακράτηση υγρών.
ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΟΞΥΓΟΝΟΥ
Η μόλυνση του περιβάλλοντος εξασθενίζει την φυσική κατάσταση και επηρεάζει την επίδοση των αθλητών. Όταν τα επίπεδα μόλυνσης του ατμοσφαιρικού αέρα είναι πολύ υψηλά, η προπόνηση θα πρέπει να τροποποιείται η να περιοριστεί.
Μετά από μια κουραστική προπόνηση κατά την περίοδο ανάπαυσης, υπάρχει μια αυξημένη λήψη οξυγόνου (σε αρχικά EPOC). Μετά από 4,5 ώρες ξεκούρασης στο κρεβάτι η μέση αύξησης κατανάλωσης οξυγόνου ήταν 8% με 9%.
Από μετρήσεις των εργαστηρίων σε αθλητές της ποδηλασίας για την εύρεση της αναεροβικης ικανότητας που έγιναν με αυτή τη μέθοδο άσκησης, μετρήθηκε η ποσότητα οξυγόνου που χρειάζεται. Το μέγεθος αυτής φαίνεται ότι επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως για παράδειγμα από την θερμοκρασία, από τις κατεχολαμινες κτλ, πέρα από τους παράγοντες που σχετίζονται άμεσα με τον αναερόβιο μεταβολισμό. Παρά τα προβλήματα που υπάρχουν για να αξιολογήσουμε την φυσιολογική έννοια στα μέγιστα επίπεδα γαλακτικού οξέως στο αίμα αυτό το μέσο χρησιμοποιείται για να περιγράψει την αναεροβικη ικανότητα.
Η μέγιστη αερόβια προσπάθεια και το ενεργειακό κόστος της ποδηλασίας ποικίλει από ικανότητα (δύναμη, ενέργεια ), απόδοση και ισοδύναμη ταχύτητα δρόμου σε μια υψηλή προπονούμενη αντοχή ποδηλασίας. Κάποιοι ποδηλάτες καλύπτουν μια απόσταση 694km κατά τη διάρκεια μιας μέσης ταχύτητας από 28,9km που ανταποκρίνονται σε ένα ισοδύναμο κόστος οξυγόνου 38,5ml, κατά τη διάρκεια της άσκησης ο ποδηλάτης ξοδεύει μια δαπάνη 82,680 κj από την ενέργεια από την οποία περίπου 44,278 κj καλύπτεται από τη συνεχή τροφοδοσία από υγρά, στερεά και συμπαγή, μερικά 38,402kj προέρχονται από αποθηκευμένη ενέργεια που κρατάμε που έχει σαν αποτέλεσμα 1,19kg χάσιμο βάρους του σώματος. Η ενέργεια που απαιτείται από την δραστηριότητα είναι περισσότερη τρεις φορές μεγαλύτερη από την υψηλότερη καταγραφή που εκτιμήθηκε από δύσκολη βιομηχανική δουλεία. Τα αποτελέσματα συμβολίζουν την ενέργεια από την άσκηση ενός ποδηλάτη 24 ώρες. Σε σύγκριση ανάμεσα στη σχέση της μέγιστης πρόσληψης οξυγόνου και της μάζας των κάτω άκρων καθώς και της μάζας του σώματος, σε μετρήσεις των έξι λεπτών βρέθηκε ότι η κυρία μάζα VO2 max, κύρια μάζα αποτελεσματικότητας και η μηχανική, είναι συνδεδεμένη με τη μάζα του σώματος και η μάζα των κάτω άκρων υπολογίζεται με δυο τρόπους, αποτέλεσμα πως VO2 max και η κύρια μάζα αποτελεσματικότητας είναι συνδεδεμένοι με τη μάζα των κάτω άκρων.
Το κόστος ενέργειας και η σχέση με τον όγκο των κάτω άκρων και με την συχνότητα που κάνει κάποιος πετάλι είναι πως άνδρες που έκαναν σε 40, 60 και 80 κύκλους το λεπτό σε πέντε διαφορετικές σε ένταση ασκήσεις για κάθε συχνότητα. Οι ίδιες ασκήσεις επαναλήφθηκαν αφού πρώτα αυξήσαμε τον όγκο των κάτω άκρων κατά 40%. Η ένταση των ασκήσεων ήταν τέτοια ώστε η κατανάλωση οξυγόνου να μην ξεπερνά το 75% του VO2 max .Τα αποτελέσματα ήταν για ένα αθλητή με βάρος 70 κιλών που κάνει πετάλι στους 60 κύκλους ανά λεπτό και με μηχανική δύναμη 100 είναι της τάξης του 0,2.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΟΝΗΣΗΣ
Τα αποτελεσματικά προγράμματα προπόνησης είναι αυτά που γίνονται σε συνθήκες αγωνιστικές. Η μέτρια και η έντονη διαλειμματική προπόνηση, συνδυασμένη με μεγάλες αποστάσεις με ποδήλατο δίνει το πλεονέκτημα να εκμεταλλευτούμε το αερόβιο και αναερόβιο σύστημα παραγωγής ενέργειας. Η προπόνηση δύναμης για να είναι αποτελεσματική πρέπει να γίνεται σε συγκεκριμένες ομάδες μυών.
TYPICAL TRAINING WEEK
Monday ………………………. Weights
Tuesday ……………………… Pedaling skills
Wednesday ………………….. Hill training
Thursday …………………….. Weights
Friday ………………………… Day off
Saturday ……………………… Tempo ride
Sunday ……………………….. Long, aerobic ride
Σε αθλητές της ποδηλασίας της πίστας αξιολόγησαν τα αποτελέσματα σε 1000μ. και 4000μ. Το καλύτερο αποτέλεσμα των 1000μ. το έφερε ο ποδηλάτης που είχε την υψηλότερη αναερόβια, αυξημένη παραγωγής δύναμης και χρησιμοποίησε την ολική στρατηγική. Ο γρηγορότερος χρόνος στα 4000μ. επιτυγχάνθηκε ακολουθώντας αρχικά την ολική στρατηγική με πολύ παραγωγής ενέργειας και ακολουθώντας την συνεχή αναεροβικη παραγωγής δύναμης μετά από 12 sec. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι μικρές διαφοροποιήσεις στο ρυθμό μπορεί να έχει αποτέλεσμα στην απόδοση.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Το άθλημα της ποδηλασίας είναι πολύ επίπονο, ο αθλητής πρέπει να τρώει τα κατάλληλα και τα απαραίτητα ώστε να καταφέρει να ανταποκρίνεται στις απαιτήσεις του αθλήματος.
Απαραίτητη κρίνεται και χορήγηση βιταμινών ειδικά στους επαγγελματίες όπου τρέχουν πολλά χιλιόμετρα. Με το ποδήλατο μπορεί κανείς να δει μέρη που δεν τα συναντάει με άλλα μέσα μεταφοράς. Σου προσφέρει υγεία, άσκηση. Το ωράριο ενός αθλητή της ποδηλασίας είναι πολύ περιορισμένο όπου δεν κάνει καταχρήσεις για να βρίσκεται σε καλή φυσική κατάσταση.
Πηγή:cyclingnews.gr
