Οποίος γυμνάζεται σήμερα έχει ακούσει για το Γαλακτικό Οξύ και τις επιδράσεις του στους μύες και τον οργανισμό. Παράγεται μέσα στους μυς και τους κάνει να καίνε. Αυτή η διαδικασία είναι που φέρνει κόπωση και συχνά προκαλεί την παραίτηση από την προσπάθεια. Οι προπονητές συχνά συμβουλεύουν τους αθλητές να προπονούνται κάτω από το «Γαλακτικό κατώφλι», το οποίο είναι το σημείο έντασης της άσκησης όπου αρχίζει η παραγωγή και συσσώρευση Γαλακτικού οξέως στους μυς. Πολλοί αθλητές επίσης κάνουν και εργομετρικές εξετάσεις για να βρουν το ακριβές σημείο του προσωπικού τους Γαλακτικού κατωφλίου»,
Όλα τα παραπάνω έχουν αρχίσει να αμφισβητούνται έντονα τα τελευταία χρόνια και μάλιστα πολλοί επιστήμονες έχουν αρχίσει να καταλήγουν πως είναι εντελώς λάθος. Οι νέες θεωρίες λένε πως το Γαλακτικό Οξύ είναι καύσιμο και όχι απόβλητο. Οι μυς το παράγουν ηθελημένα γα να το χρησιμοποιήσουν σαν καύσιμο. Ο λόγος που οι καλά προπονημένοι αθλητές μπορούν να αθλούνται τόσο έντονα και τόσο πολύ είναι επειδή οι μυς τους έχουν προσαρμοστεί να απορροφούν και να χρησιμοποιούν ποιο αποδοτικά το Γαλακτικό Οξύ.
Η θεωρία για το «κακό» Γαλακτικό Οξύ κρατάει εδώ και πάνω από 100 χρόνια κυρίως γιατί φαινόταν να έχει λογική, όμως από πουθενά δεν αποδεικνυόταν ότι πρόκειται για απόβλητο. Τώρα πια θεωρείται σαν κλασικό λάθος στην ιστορία της επιστήμης. Το καθοριστικό πείραμα για αυτή τη θεωρία είχε κάνει στις αρχές του 20ου αιώνα ο ΝομπελίσταςOtto Meyerhof που είχε κόψει στη μέση ένα βάτραχο και είχε βάλει το μισό του σώμα με τα πόδια μέσα σε μια κανάτα με νερό. Φυσικά δεν υπήρχε κυκλοφορία αίματος και οι μυς δεν οξυγονόντουσαν. Ο Myerhoff έδωσε ηλεκτρικά ερεθίσματα στους μυς των ποδιών του βατράχου για να τους ενεργοποιήσει και πραγματικά τα κατάφερε και οι μυς άρχισαν να συσπώνται. Μετά από λίγο όμως σταμάτησαν. Τότε εξέτασε τους μυς και βρήκε πως είχαν γεμίσει με Γαλακτικό Οξύ. Έτσι κατέληξε στο συμπέρασμα πως η απουσία οξυγόνου προκαλεί την έκκριση γαλακτικού οξέως και αυτό οδηγεί στον μυϊκό κάματο. Έτσι στους αθλητές συνιστούνταν να προπονούνται κυρίως αερόβια γιατί με την αναερόβια προπόνηση , η συσσώρευση γαλακτικού οξέως στους μυς θα τους προκαλούσε κόπωση και θα τους ανάγκαζε να σταματήσουν.
Ο άνθρωπος που επιχείρησε να ανατρέψει αυτή τη θεωρία ήταν ο Dr. George A. Brooks. Επειδή υπήρξε και αυτός αθλητής ενδιαφέρθηκε ιδιαίτερα για την υπόθεση του Γαλακτικού Οξέως. Καθοριστικής σημασίας πείραμα ήταν όταν έδωσε σε ποντίκια ραδιοενεργό Γαλακτικό Οξύ και είδε πως το έκαιγαν πιο γρήγορα από οτιδήποτε άλλο. Θα έπρεπε να υπάρχει λόγος για την ύπαρξη γαλακτικού οξέως στους μυς, θα έπρεπε να είναι καύσιμο. Η εργασία του δημοσιεύτηκε στο τέλος της δεκαετίας του 70 όμως δεν βρήκε ανταπόκριση και φυσικά αμφισβητήθηκε έντονα από το κατεστημένο της εποχής. Παρά τις δυσκολίες που προέκυψαν αυτός συνέχιζε τα πειράματα και τι μελέτες του και συνέχεια επιβεβαίωνε τη θεωρία του.
Τώρα πια και άλλοι επιστήμονες και ερευνητές έχουν αρχίσει να επιβεβαιώνουν αυτό που αυτός χρόνια πριν είχε βρει. Ένας από αυτούς είναι και ο L. Bruce Gladden. Έτσι η προσέγγιση των φυσιολόγων πάνω στο θέμα έχει αρχίσει να αλλάζει. Όσο για την ιδέα πως το Γαλακτικό Οξύ προκαλεί την κούραση ο Dr.Gladden λέει πως ποτέ δεν έβγαζε νόημα. Το Γαλακτικό Οξύ έχει φύγει από τους μυς μετά από μία ώρα από το τέλος της άσκησης αλλά η κούραση μπορεί να εμφανιστεί ακόμα και 1-3 ημέρες μετά. Ο ακριβής χρόνος ποικίλει και οι ακριβείς μηχανισμοί για αυτή τη διαδικασία δεν έχουν εντοπιστεί.
Αυτό που προκύπτει πάντως είναι πως τα μυϊκά κύτταρα μετατρέπουν τη γλυκόζη ή το γλυκογόνο σε Γαλακτικό Οξύ το οποίο χρησιμοποιείται σαν καύσιμο από τα μιτοχόνδρια τα οποία είναι και τα εργοστάσια παραγωγής ενέργειας του κυττάρου. Τα μιτοχόνδρια έχουν επίσης και μια ειδική πρωτεΐνη για τη μεταφορά των ουσιών σε αυτά. Η επίδραση της έντονη προπόνηση είναι πως μπορεί ακόμα και να διπλασιάσει τη μάζα των μιτοχονδρίων. Παρόλο που οι προπονητές πίστευαν στη θεωρία του γαλακτικού κατωφλίου τελικά προπονούσαν τους αθλητές τους πολύ πιο ψηλά από αυτό για να τους κάνουν ανθεκτικότερους στο φαινόμενο της κόπωσης. Στην πραγματικότητα όμως ουσιαστικά προκαλούσαν της αύξηση της μάζας των μιτοχονδρίων και την βελτίωση τους σαν παραγωγείς ενέργειας. Ίσως απλώς οι προπονητές να είχαν καταλάβει καλύτερα κάτι που οι επιστήμονες δεν μπορούσαν! Με την επιμονή στη γαλακτική προπόνηση τα μιτοχόνδρια αναπτύσσονται και αποκτούν την ικανότητας να καίνε περισσότερο Γαλακτικό Οξύ. Όσο για το φορμάρισμα πριν από ένα σημαντικό αγώνα που συχνά γίνεται με πολύ μικρές σε διάρκεια αλλά υψηλές εντάσεις αυτό είναι ακόμα πιο ευεργετικό αφού αυτή η επιπλέον επιβάρυνση αυξάνει τη μάζα των μιτοχονδρίων ακόμα περισσότερο.
Όσο για τους περισσότερους επιστήμονες? Αυτοί έχουν μείνει στις θεωρίες του 1920. Μήπως όμως τελικά δεν χρειαζόμαστε περισσότερο οξυγόνο στην αναερόβια προπόνηση και απλώς πρέπει να μάθουμε στον οργανισμό μας να χρησιμοποιεί σαν καύσιμο το Γαλακτικό Οξύ?
Gina Kolata ,NY Times, μετάφραση: RunningNews.gr